Το σώμα των Εταίρων του Μεγάλου Αλεξάνδρου
Ο Στρατός της Αρχαίας Μακεδονίας θεωρείται ως μία απο τις πιο άρτιες πολεμικές μηχανές που έχει δει ο (αρχαίος) κόσμος.
Απέκτησε ισχύ και έφτασε στο απόγειο της δόξας του επι Φιλλλίπου Β' και του υιού του Αλέξανδρου.
Οι
τακτικές και στρατιωτικές μεταρρυθμίσεις/αναβαθμίσεις που έκανε ο
Φίλιππος ''έχτισαν'' τον στρατό που θα κατέλυε ολόκληρη την Πέρσικη
Αυτοκρατορία.
Οι Μακεδόνες ήταν απλοί χωρικοί,ορεσίβιοι που πολεμούσαν περιστασιακά και μόνο σε περιπτωση απειλής.
Ήταν γενναίοι και δυνατοί άνδρες,αλλά απο τακτική και πολεμική σκέψη δε γνώριζαν και πολλά.
Ο
Φίλλιπος έκανε τον πόλεμο και την στρατιωτική εκγύμναση τρόπο ζωής των
Μακεδόνων και τους εμφύσησε τις αξίες της πίστης, υπακοής, σεβασμού,
πειθαρχίας, γενναιότητας και απόλυτης αφοσίωσης στον βασιλιά.
Η δημιουργία επαγγλεματικού στρατού ήταν καταλυτικός παράγοντας για την διημιουργία του ισχυρότατου Μακεδονικου στρατού.
Η
εισαγωγή της Σάρισσας στην Φάλλαγγα,καθώς και η συνεχής εξάσκηση του
πεζικού,των τοξοτών,των ελαφρών ιππέων και των εταίρων για συντονισμένες
μεταξύ τους κινησεις και επιθέσεις έφερε τον Μακεδονικό στρατό ''ένα
βημά'' μπροστά απο τους υπόλοιπους στρατούς της αρχαιότητας.
Στον
στρατό της Μακεδονίας αναπτύχθηκε ιδιαίτερο και το μηχανικό σώμα,αφού ο
Φίλιππος συγκέντρωσε στις τάξεις του τους καλύτερους μηχανικούς της
αρχαιότητας.
ΤΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΙΠΠΙΚΟ
Το βαρύ
Μακεδονικό Ιππικό περιελάμβανε το σώμα των ''Εταίρων'',του οποίου οι
άντρες προέρχονταν απο γόνους ευγενικών οικογενειών της Μακεδονίας που
απο νεαρή ηλικία εκπαιδεύονταν στην ιππική τέχνη και πολλοί απο αυτούς
υπηρετούσαν ως βασιλικοί παίδες στην αυλή του Φιλλίπου.
Επίσης περιελάμβανε το συμμαχικό Θεσσαλικό ιππικό.
Το
ιππικό των Εταίρων χωρίζονταν σε 8 ίλες,που η κάθε μία είχε δύναμη 200
αντρών,εκτός απο την βασιλική ίλη που περιελάμβανε 300 ιππείς.'Ηταν
εξοπλισμένοι με ένα 12ποδο δόρυ,και είχαν βαριά θωράκιση.Η δύναμη των
Εταίρων,ήταν η ταχύτητα,η ευελιξία,η ποιότητα των ανδρών και της
εκπαίδευσης τους.
Το μεγάλο όπλο της ήταν η ''ωστική δύναμη'',η ώθηση με την οποία έσπαγε της γραμμές των εχθρών.
Το
ιππικό των Θεσσαλών,υπο τον Κάλλα είχε παρόμοια οργάνωση με αυτή των
εταίρων.Ωστόσο είχαν μικρότερο δόρυ και πολεμούσαν σε πιο ''χαλαρή''
παράταξη.
Όπως απο το Μακεδονικό ιππικό ξεχώριζε η βασιλική ίλη,
στην οποία πολεμούσε και ο Αλέξανδρος, αντίστοιχα στο Θεσσαλικό ιππικό
ξεχώριζε η Φαρσαλική Ίλη, που ήταν απο τα πλέον επίλεκτα τμήματα του
Μακεδονικού Στρατού.
Ακόμη απο το ελαφρύ ιππικό,υπήρχαν
οι ''πρόδρομοι''που κάλυπταν τα άκρα του Μακεδονικού στρατού στην μάχη
και εκτελούσαν αποστολές αναγνώρισης.
Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΦΑΛΑΓΓΑ :Η Μακεδονική Φάλλαγγα επινοήθηκε απο τον Φίλλιπο και έκανε το πεζικό των Μακεδόνων ανίκητο.
Ο
Φίλλιπος πέρασε πολλά χρόνια της ζωής του στην Θήβα, όπου είχε την
ευκαιρία να μελετήσει την στρατιωτική σκέψη του Επαμεινώνδα, που οι
αρχές του ουσιαστικά οδήγησαν στην συγκρότηση της Φάλαγγας.
Οι
Φαλαγγίτες ήταν επαγγελματίες στρατιώτες και πολεμούσαν με συνοχή σε
λόχους με οχτώ σειρές βάθος συνήθως,των οποίων λόχων προίσταντο ένας
λοχαγός,άνδρας διακεκριμένος για την ανδρεία και το θάρρος του.
Ο
Λοχαγός πολεμούσε στην πρώτη σειρά, ωστόσο υπήρχε και ένας δεύτερος
αρχηγός του λόχου στις πίσω σειρές,έτσι ώστε αυτές αφενός να μην χάνουν
το ηθικό και την δυναμική τους,και αφετέρου να είναι αξιόμαχες σε
περίπτωση που η Φάλλαγα εκτελούσε ''αναστροφή'',η επιτίθονταν απο τους
εχθρούς απο τα πλάγια.
Κάθε Φαλαγγίτης είχε ως κύριο
όπλο την σάρισσα,ένα δόρυ 6 μέτρων(18 ποδιών).Τα δόρατα αυτά ήταν τόσο
βαριά,ώστε χρειάζονταν να κρατιούνται και με τα δύο χέρια στην μάχη.
Σε
μάχες σώμα με σώμα,αυτά τα όπλα ήταν κυριολεκτικά άχρηστα,καθώς δεν
μπορούσαν να συκγκριθούν με την ταχύτητα του ξίφους.Εκεί όπου ήταν η
πραγματική τους δύναμη ήταν στην συνοχή και στην πυκνή
παράταξη,διημιουργώντας κυριολεκτικά ένα δάσος απο δόρατα,το οποίο αν
διατηρούσε την συνοχή του ήταν αδύνατο να διασπαστεί απο τον εχθρό.
Πολλοί
θεωρούν ότι η Φάλαγγα ήταν το ''επιθετικό όπλο'' του Μακεδονικού
Στρατού.Αυτό ωστόσο δεν ισχύει.Η Φάλαγγα χρησιμοποιούνταν για να
''ακινητοποιεί'' τον εχθρό, ενώ το καθήκον της διάσπασης των εχθρικών
γραμμών αναλάμβαναν οι ευκίνητοι και ταχείς Εταίροι.
Απο την παράταξη του λόχου υπήρχαν μπροστά 5 σάρισσες διαδοχικά.Ετσι η Μακεδονική φάλλαγα θεωρούνταν αδιαπέραστη απο μπροστά.
Οι
υπόλοιποι φαλλαγγίτες κρατούσαν τις σάρισσες όρθιες σε ετοιμότητα,ενώ
το ''τείχος'' που διημιουργούσαν οι σάρισσες των πίσω σειρών,μπορούσε να
βοηθήσει και για την μείωση της δραστικότητας των βελών.
Ο μόνος τρόπος για να νικηθεί η φάλλαγα ήταν απο τα πλάγια.


Γραφικές αναπαραστάσεις της δομής ενός λόχου Φαλαγγιτών.
Οι
πέντε πρώτες σειρές διακρίνονται που έχουν τις σάρισσες
παραταγμένες,διημιουργώντας ενα ''απροσπέλαστο τείχος'' απο αιχμές
δοράτων.Ακόμη και αν ένας στρατιώτης ''έσπαζε'' την πρώτη γραμμή της
σάρισσας,ακολουθούσαν άλλες τέσσερεις....